Zikavirus
Het zikavirus wordt verspreid door de gelekoortsmug of denguemug. Deze mug komt niet van nature voor in Nederland. De ziekte (zikakoorts) verloopt meestal vrij mild. De meeste mensen krijgen helemaal geen klachten. Wel is inmiddels wetenschappelijk bewezen dat een infectie tijdens de zwangerschap schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind.
De grafische weergave op deze kaart is gebaseerd op data uit 2017.
Wat is het zikavirus?
Het zikavirus is een virus dat de infectieziekte zikakoorts veroorzaakt. Maar ongeveer 1 op de 5 mensen die besmet worden met het zikavirus krijgt klachten. De ziekteverschijnselen zijn over het algemeen vrij mild. Wetenschappers zijn het erover eens dat besmetting met het zikavirus schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind. Het kan leiden tot aangeboren neurologische afwijkingen zoals microcefalie. Ook kan na een infectie het syndroom van Guillain-Barré ontstaan. Hoe vaak dit gebeurt, is nog niet duidelijk.
Ziekteverschijnselen zikavirus
Een infectie met het zikavirus geeft bij ongeveer 1 op de 5 mensen klachten. Symptomen van zikakoorts ontstaan meestal 3 tot 12 dagen na een beet van een besmette mug. De meeste mensen herstellen binnen een week zonder ernstige problemen.
Klachten die kunnen voorkomen zijn:
- Acute (matige) koorts
- Niet-etterige ontsteking van het oog
- Spier- en gewrichtspijn (vooral van de handen en de voeten, soms gewrichtszwelling)
- Huiduitslag (vaak beginnende in het gezicht en uitspreidend over de rest van het lichaam)
- Minder vaak: hoofdpijn, gebrek aan eetlust, overgeven, diarree en buikpijn
Complicaties zikavirus
De volgende complicaties zijn beschreven:
Er is een verband tussen afwijkingen bij het ongeboren kind en besmetting met het zikavirus tijdens de zwangerschap, ook wel het congenitaal zikavirus syndroom genoemd. Hierbij wordt onder andere een hersenafwijking (microcefalie) bij het ongeboren kind beschreven.
Het syndroom van Guillain-Barré. Hiervan is nog onbekend hoe vaak het voorkomt na een zikavirusinfectie, maar dat lijkt vrij zeldzaam te zijn.
Besmetting en preventie zikavirus
De Aedes-mug is, in tegenstelling tot andere muggensoorten, overdag actief, met name in de vroege ochtend en namiddag. Het dragen van bedekkende kleding en het insmeren van de onbedekte huid met een afweermiddel tegen muggen zoals Care Plus Anti-Insect, verkleint de kans op besmetting.
Het is belangrijk om overdag en in de vroege avond zorgvuldig muggenwerende maatregelen te nemen in gebieden waar het zikavirus voorkomt.
- Draag bedekkende kleding (lange mouwen, lange broek).
- Smeer onbedekte huid in met een Anti-Insect met DEET. Kinderen jonger dan 2 en zwangere vrouwen mogen alleen producten met maximaal 30% DEET gebruiken.
- Plaats horren op ramen en deuren.
- Slaap altijd onder een (geïmpregneerde) klamboe of in een muggenvrije ruimte.
Reizigers vormen een risicogroep voor het oplopen van een zikavirusinfectie. Zij worden geadviseerd vóór vertrek advies over de voorgenomen reis te vragen bij een reizigerskliniek of bij een behandelend arts te vragen. Dit geldt in het bijzonder voor zwangere vrouwen. Meer informatie over ziekten op reis staat op de website van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering.
Besmetting met zikavirus door seksuele overdracht
Het zikavirus kan heel soms via seksueel contact worden overgedragen. Het virus is namelijk in het sperma gevonden. De kans om zo besmet te raken met het zikavirus wordt echter als heel klein ingeschat. Om deze besmetting te voorkomen wordt aan mannen die in landen zijn geweest waar het zikavirus voorkomt, geadviseerd om gedurende twee maanden een condoom te gebruiken. Zeker bij een zwangere vrouw.
