Dengue
Dengue, ook wel knokkelkoorts genoemd, is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus. Het virus komt voor in (sub)tropische gebieden en wordt overgedragen door muggen. Dengue komt regelmatig voor bij mensen die landen hebben bezocht waar de ziekte voorkomt.
De grafische weergave op deze kaart is gebaseerd op data uit 2017.
Wat is dengue?
Het denguevirus is de veroorzaker van dengue fever, ook wel knokkelkoorts genoemd, hemorrhagische koorts (DHF dengue hemorrhagic fever) en dengue shock syndroom (DSS Dengue shock syndrome). DHF en DSS zijn twee vormen van ernstige dengue. Het virus wordt overgedragen door muggen die overdag actief zijn en dan dus ook kunnen bijten.
Wat zijn symptomen van dengue?
De incubatieperiode voor het dengue virus ligt tussen de 3 en 14 dagen (meestal 4-7 dagen), na een beet door een geïnfecteerde mug. Het merendeel van de denguevirusinfecties verloopt zonder ziekteverschijnselen. Niet-ernstige denguevirusinfecties worden gekenmerkt door de volgende symptomen:
- Snel opkomende koorts (tot 41 °C) met koude rillingen
- Hoofdpijn, met name achter de ogen
- Spier- en gewrichtspijn
- Misselijkheid
- Braken
- Hoesten
- Keelpijn
- Ellendig voelen
Niet-ernstige denguevirusinfecties herstellen na een aantal dagen tot een week. Een klein deel van de infecties ontwikkelt zicht tot ernstige dengue met complicaties zoals dengue hemorragische koorts (DHF) en dengue shock syndroom (DSS). Zonder behandeling zijn deze complicaties levensbedreigend. Mensen kunnen overigens meerdere malen dengue oplopen.
Bescherming tegen dengue
Besmetting met het denguevirus kan plaatsvinden door de beet van een besmette Aedes-mug, met name de gelekoortsmug (Aedes aegypti) en de Aziatische tijgermug (Aedes albopictus). Deze muggen kunnen onder andere ook het chikungunyavirus en zikavirus overdragen.
Er is in Nederland nog geen vaccin tegen denguevirus beschikbaar. Preventie van dengue is vooral gericht op het voorkomen van muggenbeten, met name in de vroege ochtend en namiddag wanneer Aedes-muggen actief zijn. Het dragen van bedekkende kleding en het insmeren van de huid met Anti-Insect, verkleint de kans op besmetting. Slapen onder een geïmpregneerd muskietennet wordt ook aangeraden.
Typen denguevirussen
Er zijn vier typen denguevirussen. De mogelijkheid bestaat dat je meerdere malen dengue kan krijgen. Wie al eerder een dengue infectie heeft gehad is levenslang beschermd tegen dat type virus, maar niet tegen de andere types.
Als je een tweede keer een dengue infectie krijgt met een ander type, dan is er een kans dat dit ernstiger verloopt. Als je al eerder dengue hebt gehad, kan een tweede infectie ernstiger verlopen. Er is geen behandeling tegen dengue. Als je denkt dat je voor de tweede dengue hebt, is het belangrijk om je zo snel mogelijk bij een dokter te melden.
Komt Dengue voor in Nederland?
Dengue komt met name voor in (sub)tropische gebieden voor zoals Afrika, Zuidoost-Azië, Centraal- en Zuid-Amerika en het Caribisch gebied. Het aantal denguevirusinfecties is de afgelopen decennia sterk gegroeid. Naar schatting zijn er jaarlijks wereldwijd zo’n 90 miljoen denguevirusinfecties met ziekteverschijnselen, waarvan 500.000 gevallen van ernstige dengue, vooral bij kinderen. Vanuit Caribisch Nederland worden jaarlijks enkele tientallen gevallen van dengue gemeld.
In Europees (of continentaal) Nederland komt dengue alleen voor als importziekte. Door de wereldwijde toename in dengue neemt de kans toe dat reizigers terugkomen met een denguevirusinfectie. In de virologische weekstaten worden jaarlijks ongeveer 150 denguevirusinfecties gemeld.
