Is zonnebaden slecht voor je?
De zon zelf is niet slecht voor je. Zonder zon is er geen leven mogelijk. De energie van de zon bereikt de aarde in de vorm van voelbare warmte. Daar weet iedereen wel iets tegen te doen, namelijk je kleding aanpassen. Wat je echter niet voelt, zijn de UV-stralen die de aarde bereiken. UV-straling is onzichtbaar en haast niet te voelen. De consequenties van te veel ultravioletstraling op je huid merk je daarentegen wel. UVB-stralen merk je zelfs vrijwel direct na blootstelling. Je huid wordt bij te veel geabsorbeerde UVB-straling rood en kan gevoelig zijn. Men omschrijft dit vaak als verbranding. De schadelijke gevolgen van UVA-straling merk je pas op de langere termijn.
Welke UV-stralingen zijn er?
Er zijn 3 varianten van UV-straling. Feitelijk is straling een vorm van elektromagnetische energie. Onze atmosfeer beschermt ons voor een deel tegen deze buitenaardse straling.
1. UVA-stralen hebben een lange golflengte die de middelste laag van je huid (de dermis) kunnen binnendringen.
2. UVB-stralen hebben een kortere golflengte die de buitenste laag van je huid (de epidermis) bereiken. De meeste UVB-stralen worden geblokkeerd door de ozonlaag in de atmosfeer.
3. UVC-stralen zitten in het hoogste energiegedeelte van het UV-stralingsspectrum. UVC-straling van de zon bereikt het aardoppervlak niet omdat het wordt geblokkeerd door de ozonlaag. De enige manier waarop mensen aan UVC-straling worden blootgesteld, is van een kunstmatige bron zoals een lamp of laser.
Als de UV-component van onze aardse straling op zijn hoogste punt staat, omvat deze ongeveer 95% UVA-straling en 5% UVB-straling.
Gevolgen van UV-straling
Zonnestralen zorgen voor de aanmaak van melanine. Melamine (pigment) beschermt de huid tegen de ultraviolette straling van de zon. Mensen worden bruin omdat zonlicht ervoor zorgt dat de huid meer melanine aanmaakt en daardoor donkerder kleurt.
UV-stralen kunnen de huid verbranden (rood worden, tot blaren aan toe) en de huidelasticiteit verminderen. Dit laatste kan leiden tot vroegtijdige veroudering van de huid. Denk hierbij aan rimpels, een leerachtige huid en levervlekken. Daarnaast kan er op termijn huidkanker ontstaan door overmatige blootstelling aan UV-straling. Ook kan de straling voor oogproblemen zorgen.
Hoe zit dat met huidtypen?
Wereldwijd zijn er verschillende huidtypen. Het ene huidtype kan meer zon verdragen dan het andere huidtype. De meest gebruikte classificering is de Fitzpatrick classificatie van huidtypen. De Fitzpatrick classificatie ziet er als volgt uit:
Huidtype 1: mensen met dit huidtype hebben vaak een bleke huid en blauwe of groene ogen. De haarkleur is veelal blond of rood. Zij verbranden meestal al na 5 tot 10 minuten in de zon en worden niet bruin.
Huidtype 2: mensen met dit huidtype hebben vaak een lichte huid en blauwe ogen. De haren zijn meestal blond van kleur. Zij verbranden makkelijk na zo’n 10 tot 20 minuten in de zon en worden slecht bruin.
Huidtype 3: mensen met dit huidtype hebben vaak een donkerdere blanke huidskleur. De haarkleur is veelal donkerblond tot bruin en de oogkleur is donker. Zij kleuren vaak bruin na de eerste verbranding (na 20-30 minuten in de zon).
Huidtype 4: mensen met dit huidtype hebben een getinte huidskleur, donker haar en donkere ogen. Zij verbranden bijna nooit en kleuren gemakkelijk bruin na zo’n 30 tot 45 minuten in de zon.
Huidtype 5: mensen met dit huidtype hebben een donkergetinte huid, zwart haar en donkere ogen. Zij verbranden zelden en kleuren gemakkelijk donkerder.
Huidtype 6: mensen met dit huidtype hebben een donkerbruine tot zwarte huidskleur, zwart haar en donkere ogen. Zij verbranden nooit en kleuren makkelijk donkerder.
Wat betekent SPF factor 50?
SPF staat voor Sun Protection Factor. Er wordt een eenvoudige formule gebruikt om het SPF-getal te bepalen. Als de huid zonder zonnebrandcrème in 10 minuten verbrandt (lichtelijk rood kleurt) en met (een combinatie van) zonnebrandfilters 30 x langer nodig heeft om te verbranden, dus 300 minuten, dan is de SPF 30. Een zonnebrandmiddel met bijvoorbeeld SPF 30 is dus niet persé slechter dan eentje met SPF 50, maar de beschermingsduur is wel korter.
3 weetjes over zonbescherming
1. De Europese Colipa richtlijn geeft aan dat herhaaldelijk aanbrengen van zonnebrandmiddelen nodig is. Het is een goede gewoonte om na het zwemmen, zweten of afdrogen opnieuw je huid in te smeren. Merken die beweren dat ‘1 keer per dag aanbrengen’ voldoende is, mogen dat dus niet roepen en het klopt ook niet.
2. Een zonnebrandcrème met SPF 30 die op de juiste manier wordt aangebracht op de onbedekte huid, geeft een betere bescherming dan een zonnebrandcrème met SPF 50+ die te dun of niet vaak genoeg wordt aangebracht.
3. Je wordt prima bruin mét gebruik van zonnecosmetica. Je blijft zelfs langer bruin als je je huid aan de zon laat wennen en goed blijft smeren.
3 veelgestelde vragen over de zon
1. Is zon/UV-straling alleen maar slecht voor ons?
Regelmatige blootstelling aan de zon is de meest natuurlijke manier om voldoende vitamine D binnen te krijgen. Het is heel goed voor je om de zon meerdere keren per week gedurende 10 tot 30 minuten op je huid te voelen. Het is wel belangrijk om rekening te houden met je huidtype en de juiste beschermingsmaatregelen te nemen.
2. Welke UV-straling is het gevaarlijkst?
UVC met een korte golflengte is de meest schadelijke vorm van UV-straling. Deze UVC-straling wordt echter volledig gefilterd door de atmosfeer en bereikt het aardoppervlak niet.
3. Wat zijn de beste beschermingsmaatregelen tegen de zon/UV-straling?
Blijf uit de directe zon tussen 11.00 en 15.00 uur. Draag bedekkende, UV-werende kleding en smeer de onbedekte huid in met SPF 50. Kies daarnaast voor een hoofddeksel en een zonnebril.
Lees meer veelgestelde vragen over de zon en onze producten.
